/11 /11

Fëmijëria jonë është e ndryshme nga ajo e prindërve tanë dhe të dyja këto nuk mund të krahasohen me atë që jetojnë fëmijët e sotëm.
Kur je fëmijë dëshira për të marrë dhe për të dhënë, apo për të qenë pjesë e një grupi përbën themelin e saj. Është kjo dëshirë që i bën fëmijët të rriten në të gjitha drejtimet dhe bashkë me to të zhvillohet dhe dëshira për të komunikuar si një element shumë i rëndësishëm për marrëdhëniet njerëzore.

ÇFARË ËSHTË KOMUNIKIMI?
Komunikim do të thotë të jesh në marrëdhënie, të japësh dhe të marrësh, të ndash dhe të bashkosh, të jetosh e të duash. Qëllimi i tij është të dëgjohemi, të kuptohemi por, dhe të dëgjojmë e kuptojmë të tjerët.

Komunikimi është një element që skalit tek një fëmijë mënyrën dhe qëndrimin e tij në marrëdhënie me të tjerët. Këto marrëdhënie ndikuar dhe nga stimuj të tjerë të jashtëm shërbejnë si bazë për zhvillimin mendor të fëmijës.
Por gjithashtu ne si të rritur sa më shpesh dhe sa më mirë të komunikojmë me fëmijët tanë aq më shumë i ndihmojmë të ndërtojnë marrëdhënie komunikimi të shëndetshme . Sa më i qetë, i vlerësuar dhe në harmoni me gjithçka të jetë fëmija aq më mirë do të zhvillohet komunikimi i tij. Në këtë moment për zhvillimin sa më të mirë të komunikimit me ta duhet të kemi parasysh:

• Së pari të jemi të vëmendshëm ndaj asaj që thotë fëmija duke parë nëse ajo është në harmoni me kontekstin e saj.
• Së dyti të jemi të vëmendshëm ndaj mënyrës sesi flet fëmija, por jo duke i mëshuar me forcë gabimeve të tij, sepse të tilla ai do të bëjë plot.
• Së treti të jemi të vëmendshëm ndaj mosrrjedhshmërisë në të folur sepse ajo është një bashkudhëtare e tij në këtë moshë. Si e tillë është mirë që të mos i qortojmë dhe këshillojmë fëmijët sesi të flasin dhe aq më tepër të mos i detyrojmë të flasin si ne.

ÇFARË DUHET BËRË PËR NJË KOMUNIKIM TË MIRË?

• Krijojini mundësi fëmijës të kuptojë se komunikimi është kënaqësi, dëshirë por dhe domosdoshmëri. Për këtë arsye është mirë që  të mos i imitojmë apo përqeshim qoftë dhe me shaka. Respekti për  tjetrin e ndihmon fëmijën të mësojë të komunikojë, të dëgjojë dhe të flasë me rradhë.
• Në çerdhe krijimi i një ambienti të qetë, organizimi i mirë i ditës d.m.th loja, vaktet, shëtitjet duke i shoqëruar për më tepër me shpjegimin rreth asaj që ata shohin e nxit më tej të komunikimin e tyre.
• Edukatorja duhet të komunikojë me fëmijën me zë të ulët dhe ton të qetë duke e ndihmuar të jetë i vëmendshëm në të parë dhe dëgjuar. Gjithashtu ajo duhet të respektojë mënyrën e tij të komunikimit me fëmijët e tjerë të grupit.
• Nxitja për të shprehur, përsëritja e asaj që ai mund ta thotë me vështirësi duke i lënë të kuptojë se po e ndihmoni, vështrimi i drejpërdrejtë në sy janë të rëndësishme për një komunikim të mirë.
• Përdorimi i fjalës, marrja dhe dhënia e saj, ndryshimet e tonit, gjestet dhe lëvizjet, vazhdimi më tej i bisedës duke e konsideruar si bashkëbisedues  janë elementë pozitivë për komunikimin.
• Prekja dhe emërtimi i sendeve, dëgjimi dhe imitimi zhurmave, pyetjet e ndryshme por jo gjithnjë të drejtpërdrejta janë element ndihmues në komunikim.
• Gjithashtu librat me shumë ngjyra, personazhe të ndryshëm kukullash janë shumë të rëndësishëm për fëmijën. Ata duhet të tërheqin vëmendjen e tij duke emërtuar çdo personazh, send apo kafshë që shohin në të.
• Për fëmijët është shumë e rëndësishme që të shprehin çfarë mendojnë dhe si ndjehen. Duke u drejtuar pyetje apo duke ju përgjigjur atyre ata mësojnë më tej të komunikojnë.

KUR VOGËLUSHI  FILLON TË FLASË MË TEPËR??
Dëshira për të komunikuar lind bashkë me njeriun dhe fëmija e zhvillon më tej atë  duke parë, ndier, prekur, shkëmbyer me ne dhe si ne. Mënyra sesi bëhet ky komunikim ka ndikim të fuqishëm në të gjitha fushat pasi ai ushqen trurin, mbretin e mendjes.

• Në moshën 1-vjeçare bebet mësojnë të thonë fjalën e tyre të parë si “ mama, baba”.
• Kur janë 2-vjeç fëmijët e zhvillojnë më tej fjalorin e tyre duke e shtuar gjithmonë me nga një fjalë më shumë.
• Duke filluar nga mosha 3- vjeçare ata duan gjithçka, kundërshtojnë, luajnë, nuk të binden etj. Në këtë moshë fëmijët drejtojnë shumë pyetje, bëjnë komente të gjata rreth asaj që shohin ose mësojnë.

Në këtë moment gjuha e përdorur e lejon që ai të  shprehë mendimet e tij dhe sa më shumë t’i lihet hapësirë për të komunikuar aq më shumë nxitet ai për të menduar dhe treguar.  Zhvillimi i bisedave interesante ose bashkëbisedimit në grup e shton më tej komunikimin e tyre. Ajo që fëmija ka për të shprehur është po kaq e rëndësishme sa dhe ajo që i thoni ju. Edhe pse mund të mos e kuptoni fjalën që thotë dëgjojeni dhe përpiquni të kuptoni çfarë ai thotë duke treguar se cilat mund të jenë kuptimet e mundshme. Nëpërmjet komunikimit i vogli futet në botën e bukur të tingujve dhe të folurit. Kjo realizohet natyrshëm kur i rrituri e fton, e nxit me takt dhe nuk e detyron, duke i treguar gjithmonë kënaqësinë që marrim kur komunikojmë me njëri-tjetrin. Ilaçi më i mirë është t’i lësh gjërat të rrjedhin natyrshëm duke krijuar në radhë të parë kushtet në të cilat fëmija të shprehet krejt lirshëm.

Studimet kanë treguar se fëmijët të cilët janë rritur në ambiente në të cilat është  komunikuar lirshëm  kanë patur më pak probleme në të kuptuarin e gjuhës dhe në të shprehurin e saj. Ka fëmijë të kësaj moshe të cilët  përdorin akoma gjeste të ndryshme apo gjuhën trupore sepse mendojnë se kështu mund të kuptohen më mirë. Pikërisht në këtë moment, ata duhen udhëhequr drejt të shprehurit me fjalë duke i treguar kënaqësinë që merr njeriu kur flet.

Në momentin që ju i bëni një pyetje, prisni të merrni një përgjigje dhe pse ajo mund të jetë thjesht një buzëqeshje, lëvizje trupi, belbëzim apo fjalë. Gjatë  komunikimit me të përpiquni të kuptoni fjalët që thotë fëmija duke u përpjekur të lidhni dhe ato që janë të pakuptueshme me sende, objektet që përfaqësojnë edhe pse mund të duken shumë të ndryshme si p,sh. “Unë dada do të shprehë që unë dua të dal shëtitje”. Kur e keni të vëshirë të kuptoni atë që po ju thotë, ndihmojeni duke i treguar se cilat mund të jenë kuptimet e mundshme duke i dhënë mundësinë që t’ju tregojë nëse e keni gjetur. Në këto raste mund të lodhet si fëmija ashtu dhe prindi, por duke vepruar kështu ndihmohet shumë e folura dhe komunikimi i fëmijës.

Ajo që fëmija ka për t’ju thënë është po kaq e rëndësishme sa dhe ajo që i thoni ju. Dhe pse ju si prindër të fëmijës ndoshta nuk e kuptoni fjalën që thotë përsëri dëgjojeni dhe përgjigjuni me kujdes.

Проектот Детско Катче на албански јазик е реализиран со финансиска поддршка од