Нова пирамида за здрава исхрана

Стара пирамида за здрава исхрана

/31 /11

Со оглед на тоа што бројни истражувања дале нови резултати за нутритивната содржина на поедини намирници, се појавила потреба од креирање на нова пирамида на здрава исхрана, која ќе ја информира јавноста за новите откритија и промени. Анкетите покажале дека многу мал број Американци ги следат упатите на старата пирамида, па поради тоа истражувачите и нутриционистите дошле до идеа да ја редизајнираат во целост старата пирамида на здрава исхрана.

Поради тоа владата одлучила новата пирамида да нема бројните информации, кои и така никој не ги следел. Луѓето кои биле одговорни за новиот дизајн настојувале да создадат нешто попрепознатливо и помотивирачко. Но, веднаш по објавувањето на новата пирамидата, следеле бројни критики, воглавно поради тоа што новата пирамида веќе не препорачувала кои точно намирници треба да се јадат и во која количина.

Разлика помеѓу старата и новата пирамида на здравата исхрана

Старата пирамида, објавена во 1992 година и редизајнирана во 1996 година се состоела од 6 групи на намирници, кои биле хоризонтално поставени, и тоа така што на дното на пирамидата се наоѓале житариците и производите од житарици. Над житариците се наоѓало овошјето и зеленчукот. Над овошјето и зеленчукот, во истиот ред се наоѓале

млекото, млечните проиводи и месото и месните производи. На самиот врв на пирамидата се наоѓале производите од масти и масла и слатките, намирници кои треба да се консумираат во што помала количина. Пирамидата била така дизајнирана за да ги истакне сите потребни информации и тие бидат јасно визулено прикажани. Одредени групи на намирници биле сликовито прикажани, а била нагласена и количина на намирниците, која треба да се консумира.

Во новата пирамида намирниците се подредени во вертикални линии со бои на виножитото. Така, портокаловата боја ги претставува житариците, зелената го претставува зеленчукот, црвената – овошјето, жолтата – мастите и маслата, сината – млекото, а виолетовата боја ги претставувала месото и мешункастиот зеленчук.

Шесте линии се во вид на клинови со различна широчина и се протегаат од базата до врвот на пирамидата. Ширината на секоја линија симболизира колку намирници од одредена група би требало да се консумираат. За прв пат на новата пирамида е прикажан и човечки лик, кој се искачува по скалите на тродимензионалната пирамида. Тоа ја симболизира важноста на редовната физичка активност за одржувањето на здравјето. Самата пирамида бара и дополнителни објаснувања, бидејќи на прв поглед таа е визуелна и не дава така опсежни информации како претходната пирамида. И покрај критиките, американското Министерство за земјоделство ја брани оваа нова пирамида и ја нарекува повеќе како „симбол“, кој би требало да се следи, отколку како богат извор на информации. 

Совети од новата пирамида на здравата исхрана

Новата пирамида на исхраната дава совети за поедини групи на намирници:

Житарици

- Барем половина од внесените житарици треба да бидат од цело зрно.

- Јадете секој ден најмалку 3 сервирања житарици од цело зрно, интегрален леб, ориз или тестенини.

- 1 сервирање (30 грама) одговара на: едно парче леб, една шољичка житарици за појадок, пола шољичка варен ориз или тестенини.

Зеленчук

- Јадете повеќе темнозелен зеленчук, како што се брокула, спанаќ, блитва, кељ, прокељ и други лиснат зеленчук; како и зеленчук со портокалова боја: морков и компир.

- Во исхраната повеќе вклучете ги легуминозите, како што се гравот, леќата, боранијата, грашокот.

Овошје

- Јадете разновидно овошје, најдобро свежо или сушено.

- Избегнувајте овошни сокови со многу шеќер.

- За десерт изберете го овошјето, а не колачите.

Млеко

- Консумирајте млеко и млечни производи со помал процент на масти.

- Консумирајте производи богати со калциум.

- Доколку не ја поднесувата лактозата, калциумот внесувајте го со намирници и напитоци кои се обогатени со калциум.

Месо и мешункаст зеленчук

- Консумирајте немасно месо, најдобро варено или печено.

- Јадете разновидни намирници кои се богати си протеини – повеќе риба, мешункаст зеленчук, јатчести плодови (ореви, бадеми, лешници, кикирики) и семки (од тиква, сончоглед и др.).

Масти и масла

Главен извор на мастите нека ви бидат рибата, јатчестите плодови и растителните масла (маслиново масло).

- Ограничете го внесот на масти од животински потекло, како и намирници кои содржат големи количини на животински масти.

- При купување на намирниците, погледнете го нивниот состав. Пожелно е да тие во себе содржат што помалку заситени и транс масни киселини.

Препораки на новата пирамида за физичката активност

Со новата пирамида на исхраната по прв пат се укажува на важноста на редовната физичка активност за зачувувањето на здравјето.

Внимавајте на дневниот внес на калории и не внесувајте дневно повеќе калории отколку што ви е потребно. Но, бидете и физички активни!

- Редовно практикувајте физичка активност секој ден (најмалку 30 минути).

- Физичката активност од еден час дневно помага за одржување на оптимална телесна тежина.

- За да го одржите губитокот на тежината потребна е 60 до 90 минути физичка активност на ден.

- Децата и тинејџерите треба да бидат физичка активни 60 минути секој ден.

Извор: www.rak.mk