/11 /11

Доколку не го промениме пристапот во развојниот период, ќе имаме уште повеќе развојни пречки и когнитивни испади. Така што време е родителите да се разбудат, времето поминува, грешките се прават брзо, а тешко се поправаат

Интервју со Др. Ранко Рајовиќ – МЕНСА

Овогодишното признание на светската МЕНСА за допринос на општеството во целина, ви е доделена вам. За што се работи?

Има се повеќе деца со развојни пречки, како да се работи за некоја епидемија. Пречките во говорот, пречките во читањето, когнитивните испади, неспретноста кај децата, слабата концентрација се секојдневна тема и тешко е да се сфати што се случува во последните 10-15 години. Програмата NTC дава одговор на тоа, но и им помага на децата со пречки. Исто така оваа програма им помага на децата во процесот на учење, но и во развојот на функционалното знаење. Програмата е веќе присутна во 20 држави, а во 7 има државна акредитација. Програмата може да го потпомогне развојот на секое дете, но посебно е добра за развој на надарени деца.

Поврзуваме нови откритија во медицината, ги применуваме во педагогијата, соработуваме со стотина учители и воспитувачи. Сме направиле околу 20,000 истражувања и сме објавиле преку 30 проекти за 5 години.

Колку родителите можат да влијаат на развојот на интелегенцијата?

Интелегенцијата  не е наследна, наследен е потенцијалот. Сликовито кажано, од нашите родители добиваме мала или голема чаша, а од многу други фактори зависи колку вода ќе ставиме во таа чаша. Дури ни интелегенцијата не е пресуден фактор за успех во животот. Функционалното знаење е она што всушност ни е потребно. Често може да се прочита дека интелегенцијата е наследна 50%, а останатото зависи од опкружувањето. Тоа лесно може да се демантира. Доволно е да се замисли ситуација – родители кои се интелегентни добиваат дете, а тоа дете по некој случај живее во бела соба и со него не разговара никој. Дали ќе биде 50% интелегентно како родителите? секако дека не. Нема да биде ниту 30%, а можеби ниту 10%. Тоа значи дека опкружувањето е многу важно, можеби и повеќе од 90%. Така станува јасно дека за развојот на интелегенцијата е потребна адекватна стимулација. Посебно во периодот на интензивниот развој на мозокот.  Така што мораме да сфатиме дека некои постоечки теории, кои се стари 30-40 или повеќе години мора да се корегираат, бидејќи опкружувањето денес и пред 40 години не е исто. Се е изменето и ако не го измениме пристапот во развојниот период, ќе имаме уште повеќе развојни пречки и когнитивни испади. Така што време е родителите да се разбудат, грешките се прават брзо, а тешко се поправаат.

Кои се најчестите грешки?

Тоа се поврзани грешки, од самото раѓање па се до тргнувањето на училиште, можеби и подоцна. Во главно се поврзани со презаштитување на децата. Ги има многу, од фиксирање на главата кога родителите го држат бебето, до спречување на лазењето, забрана за скокање во кал или на креветот. Тоа се многу важни активности кои формираат важни регии во кората на големиот мозок и кои се важни за когнитивниот процес.