/11 /11

Повеќето деца не ја губат свеста заради тешки болести на мозокот и срцето, туку се работи за еден релативно безопасен феномен, кој сакаме да Ви го приближиме. Тоа е оној момент кога детето ќе “колабира” – прво му се лоши и му е тешко, му се врти во главата, а потоа паѓа. Колапсот е малку застарен термин, но и понатаму е во употреба, дури и меѓу лекарите. Правилен, медицински назив за овој вид паѓање во несвест е синкопа.

Зошто детето паѓа во несвест?

Скоро на секој од нас, кога нагло ќе станеме од кревет, ни се зацрнило пред очите и лесната вртоглавица не' вратила во хоризонтала. Ако се сетиме на детството, ќе ни се врати некоја ситуација кога ни било лошо: во задушливиот автобус, по земање крв, при долготрајно стоење во ред.

Сепак, најголем број од децата не ја губат свеста и се сеќаваат, до детаљ, што се случувало. Ако детето ја изгуби свеста, по правило нема да се сеќава на падот, а во сеќавањето секогаш има празен простор (амнезија)за самото паѓање. Во медицинскиот свет тоа се нарекува криза на свеста.

Што е тоа синкопа, или колапс?

Синкопа настанува кога на детето не му стигнува доволно крв во мозокот. Постојат неколку видови на синкопа, но овде ќе зборуваме за  колапс кој се случува кога на детето ќе му падне крвниот (артерискиот) притисок. Кога мозокот нема доволно крв и до него не стигнува доволно кислород и хранливи материи (пред се' шеќер), мозокот едноставно не може да работи како што треба. Тогаш мозокот наредува детето да падне. Кога детето ќе дојде во хоризонтала, крвта се враќа во главата, мозокот добива доволно крв и свеста брзо се враќа, а детето е прибрано, ја препознава околината и лесно си доаѓа на себеси.

Зошто мозокот не добива доволно крв кај децата со синкопа?

Родителите треба да знаат дека не се работи за болест, туку за конституционална карактеристика. Се работи за наследна склоност за паѓање на артерискиот притисок во одредени ситуации. Секогаш ќе се најде некој во семејството (обично мајката) кој има низок притисок, па и организмот на детето работи под низок артериски притисок. Кога таквите деца ќе се најдат во ситуации во кои притисокот ќе им падне уште малку – лесно ја губат свеста. Децата кои паѓаат во несвест се обично послаби и поемотивни деца.

На која возраст настанува синкопа?

Типичната криза на свеста – синкопа се јавува кај децата од училишна возраст, почесто кај девојчиња, отколку кај момчиња. Синкопата може да се јави и кај мали, претшколски деца, но тогаш е задолжителен преглед кај невролог кој ќе ги исклучи другите невролошки болести кои можат да доведат до губење на свеста.

Кои се околностите во кое детето паѓа?

Важно е да се знаат ситуациите кои го поттикнуваат настанувањето на синкопа. Тоа ќе помогне да се препознае природата на проблемот, но и да се избегнуваат таквите ситуации во иднина. Ги има многу, а овде ќе ги наведеме само најважните:

• Најголем број од децата паѓаат при изненадно станување од кревет, во утринските часови, пред, во тек или по влегување во бањата.
• Долготрајно стоење – во ред, во хор, на автобуска станица, на приредба. Сето ова доведува до слевање на крвта во долните делови на телото, па така мозокот останува без доволна количина на кислород.
• Децата лесно паѓаат во задушливи простории, кога температурата на просторијата е висока и кога влажноста е голема.
• Многу често децата имаат криза на совеста кога ќе доживеат некаква непријатност (земање крв, вадење заб, по некоја непријатна дијагностичка процедура, или кога ќе здогледаат, или почувствуваат нешто непријатно (мирис на амбуланта).
• Сите овие околности се погодни за губење на свеста, а за сето тоа може да придонесе и празниот стомак, прескокнување на оброци, или недоволно внесување на течности.
• Пациентите со покачена телесна температура полесно паѓаат во несвест, бидејќи се шират крвните садови и се симнува крвниот притисок.
• Кога децата имаат пролив и повраќање, имаат голем ризик од губење на свеста. Тоа е и за очекување, бидејќи во организмот нема доволно течности за да се обезбеди адекватен доток на крв во мозокот.
• Може да се случи , макар поретко, детето по напорна физичка активност, да доживее криза на совеста. Тоа се случува ако детето не јадело пред да вежба, или ако во текот на вежбањето не примило доволна количина на течности.
• Слабокрвните (анемични ) деца, често имаат вртоглавици и несвестица, а многу често паѓаат. Тоа е затоа што мозокот нема доволно кислород (заради ниското ниво на хемоглобин кој носи кислород во ткивата) па и малиот пад на притисокот предизвикува несвесна состојба кај детето.

Извор: МојПедијатар

Продолжува