caciana
|
Салмонелоза предизвикана од Salmonella
Салмонелозата претставува болест која е предизвикана од бактерии кои спаѓаат во родот Salmonella, и се едни од најчестите причинители за труење со храна. Алиментарните токсоинфекции предизвикани од Salmonella најчесто настануваат со конзумирање на контаминирано месо и месни производи, млеко и млечни производи, јајца, риби, ракови и школки. Извор на инфекција можат да бидат и луѓето кои се заболени од гастроентерит а доаѓаат во контакт со храната. После инфекцијата лицата кои што биле забоелни ја исфрлаат салмонелата преку фецесот.
Салмонелозата од храна се карактеризира со гастроинтестинално нарушување, манифестирано претежно со дијареја и стомачни грчеви. Салмонелозата кај луѓето се појавува во текот на целата година, а најчесто во лето и почетокот на есента. Се јавува поединечно или во вид на епидемија. Симптомите се појавуваат во рок од 8 до 42 часа или од 24 до 36 часа. Симптомите траат околу 2 до 3 дена, но кај одредени лица може да траат подолго. Салмонелозата започнува со треска, болки во стомакот, гадење, повраќање и дијареја. Столиците се ретки, со непријатен мирис и зеленкаста боја. Покрај овие симптоми се појавува и главоболка, покачена температура и малаксалост. Обилните повраќања и проливи може да доведат до дехидратација на организмот и може да настанат и тешки заболувања: артритис, менингитис, сепса и воспаление на белите дробови. После акутната фаза на болеста, салмонелите долго време се задржуваат во цревата или се населуваат во жолчката, црниот дроб или бубрезите. Во тој случај луѓето кои ја прележале салмонелата без симптоми на заболување може повеќе месеци да ја излачуваат салмонелата.
Појавата на салмонелоза може да се сведи на минимум со употреба на одредени мерки за заштита.За да се превенира појавата на салмонела, јајцата, млекото и млечните производи не смеат да се конзумираат свежи и без термичка обработка. Со соодветно готвење на храната минимум до температура и време на пастеризација околу 15 секунди на 71,7°С, и брзо ладење на храната на 3 или 4°С или замрзнување на истата доколку не се конзумира веднаш се спречува појавата на салмонелоза. Приборот за припрема и конзумирање на храната треба да биде добро измиен за да не дојде до контаминација на храната. Храната која што долго време се чувала во фрижидер мора правилно да се загрее, за да не дојде до појава на салмонелоза кај човекот што ја конзумира.
Листероза предизвикана од Listeria monocytogenes
Листерозата претставува болест која главно ги афектира бремените жени, неродените или скоро родените бебиња, лицата со слаб имунитет и постарите лица. Таа се пренесува со конзумација на контаминирана храна.
L.monocytogenes може да се најде во почвата, водата, отпадот, фекалии, на површината на разни билки и во храната. Околу 5 до 10% од луѓето ја содржат оваа бактерија во природната микрофлора, и притоа немаат симптоми на листероза. Кај луѓето овој микроорганизам може да се наоѓа и во жолчното кесе.Голем дел од невареното месо, млеко, јајце, морски плодови, риба, лиснат зеленчук и подземни корени (компири и рдокви ) содржат L.monocytogenes. Исто така и многу видови на топлински обработена храна, како што се пастеризирано млеко и млечни производи и готово месо за конзумирање содржат L.monocytogenes. Како најчест извор на инфекција со оваа бактерија забалежани се следниве продукти: салата од зелка, марула, пастеризирано млеко, сурово млеко и млечни производи, паштета, мисиркини колбаси, неправилно готвено пилешко и чадени школки.
L.monocytogenes предизвикува две форми на заболување: фебрилен гастроентеритис и инвазивни систематски заболувања.
Фебрилен гастроентеритис:
Симптомите се појавуваат од 1 до 7 дена по внесувањето на бактеријата и се манифестираат со благи симптоми на грип, мала треска, стомачни грчеви и дијареја. Симптомите траат неколку дена, а по престанувањето на симптомите, заразените лица ја исфрлаат L.monocytogenes преку изметот.
Инвазивни систематски заболувања:
Оваа форма на болест се појавува кај лица со слаб имунитет , како бремени жени , нероден фетус , деца и стари лица со намален имунитет поради болест или лица кои земаат посебни лекарства(хемотерапија).
Листерозата во бременоста се класифицира според староста на плодот, рана, средна и доцна инфекција. При рана инфекција смртноста настанува во првите неколку дена по раѓањето. Кај нив се појавува пневмонија, апцеси во црн дроб или мозок, ентероколит и перитонит, хепатоспленомегалија и петехии. Доцната инфекција се јавува во форма на менингит кај новороденчињата.
Листерозата ретко се јавува пред 20 недела од бременоста. Мајката инфицирана со L.monocytogenes нема симптоми и има нормална бременост. Може да се појават многу благи симптоми како треска, температура, болки во грбот, болки во грло, главоболка, а понекогаш пролив или поспаност. Со почетокот на треската движењата на плодот се намалуваат и по 1 недела доаѓа до предвремено породување. Амнионската течност е со изменета боја. Во зависност од староста на плодот, може да настане абортус, раѓање на мртов плод и новородено со рана неонатална болест. Исто така може инфекцијата на мајката да не премине на плодот, па дури и при плацентарна инфекција плодот да биде без последици.
Симптомите вклучуваат бактериемија (септикемија), што резултира со треска и главоболка, менингитис, енцефалитис, ендокардит, апцес на црн дроб и др. Стапката на смртност е многу голема кај фетусите и новородените бебиња и кај имунокомпромитираните поединци.
За да се превенира појавата на листероза потребно е да не се конзумираат месни производи без претходен термички третман.Темелно готвење на суровините од животинско потекло, темелно миење на суровиот зеленчук пред јадење, чување на готвената храна и суровата храна одвоено, млекото да не се пие сурово и исто така да се избегнува конзумирање на храна направена од свежо млеко, миење на рацете, ножевите после ракување со сурова храна.
Бремените жени, старите лица и лицате со намален имунитет треба да избенуваат меки сирења, сурово млеко, остатоците од храна чувана во фрижидер и готовата храна за јадење треба да се загрева до испарување, да се избегнуваат сувомеснати производи и зеленчукот добро да се исчисти и измие пред конзумирање.
|
Испечати
.jpg)
