Рачињата секогаш стегнати во тупаница е едно од најчестите и најзабележителните движења кај новороденчињата. Иако на прв поглед изгледа како нешто неважно, стегањето на тупаниците кај бебињата има своја биолошка и развојна причина.

Рефлекс, не навика

Во првите месеци по раѓањето, бебињата не се свесни за своите движења како возрасните. Стегањето на тупаниците е всушност првичен рефлекс, познат како паламарен (palmar grasp) рефлекс. Тој се јавува веднаш по раѓањето и е знак дека нервниот систем функционира правилно.

Кога нешто ќе ја допре дланката на бебето, тоа автоматски ќе се фати за тоа. Овој инстинкт доаѓа од предисториски времиња, кога рефлексите за фаќање биле есенцијални за опстанокот.

До кога трае овој рефлекс?

Обично, паламарниот рефлекс се губи помеѓу третиот и шестиот месец. Како што бебето созрева, мозокот почнува да ја презема контролата над движењата на телото, па така и рачињата постепено се отвораат. Ова е клучен момент, бидејќи покажува дека нервниот систем се развива правилно.

Што значи ако бебето подолго ги држи стегнати тупаниците?

Доколку бебето продолжи да ги држи рачињата стегнати по шестиот месец, или ако не покажува интерес за фаќање предмети, тоа може да биде знак за:

• Доцен моторички развој
• Тонус на мускули (претеран или намален)
• Потенцијални невролошки проблеми (ретко, но можно)

Во вакви случаи, важно е да се консултирате со педијатар или детски невролог за дополнителна проценка.

Како да му помогнете на бебето да ги отвори рачињата?

• Масажа на дланките. Нежно масирајте ги дланките со врвовите на прстите
• Игра со допир. Дајте му меки играчки кои лесно се држат
• Тактилна стимулација. Користете разни текстури (мека ткаенина, силиконски играчки)
• Контакт кожа на кожа. Овој контакт ја релаксира мускулатурата и поттикнува отворени движења

Емоционален аспект на „тупаницата“

Некои истражувања укажуваат дека бебињата ја стегаат тупаницата и како начин на саморегулација, особено кога се гладни, уморни или преоптоварени со стимулации од околината. Тоа може да биде нивниот начин на смирување додека не научат поинаку да се изразат.

Стегањето на тупаниците кај бебињата е природен, рефлексен дел од нивниот развој. Тоа не е причина за грижа, туку знак дека телото и мозокот учат како да функционираат заедно. Сепак, следењето на промените и реакцијата на бебето секогаш е најдобар патоказ. Слушајте го, набљудувајте го и секогаш кога ќе се појават прашања, дилеми или несигурности консултирајте се со стручно лице.