Првите денови и недели од животот на бебето се период на адаптација и развој. Но во овој чувствителен период, новороденчињата се подложни на различни предизвици, вклучувајќи и инфекции и нарушувања на метаболизмот.

Иако не секој здравствен проблем значи сериозна состојба, важно е родителите да знаат како да ги препознаат првите знаци.

Инфекции кај новороденчиња

Инфекциите кај бебињата можат да бидат вродени (присутни уште при раѓање) или да се развијат во првите денови и недели од животот. Најчести инфекции кај новороденчињата се:

• Група Б стрептокок инфекција. Ова е бактерија што мајката може да ја пренесе за време на породувањето.
• Уринарни инфекции. Овие инфекции не се толку чести, но можат да се јават дури и кај најмалите.
• Вирусни инфекции, вклучувајќи ги и: херпес вирус, Цитомегаловирус (CMV), или RSV.
• Сепса. Ова е сериозна состојба каде инфекцијата навлегува во крвта.

Знаци на инфекција кај новороденче:

• Покачена или спуштена телесна температура
• Слаб цицачки рефлекс
• Летаргија или раздразливост
• Забрзано дишење
• Жолтеникава кожа (жолтица)
• Повраќање или дијареа

Нарушувања на метаболизмот кај новороденчињата

Овие нарушувања се ретки, но потенцијално сериозни состојби кои влијаат на способноста на телото да разградува или користи хранливи материи. Овие нарушувања се често генетски и можат да се откријат преку рутински скрининзи веднаш по раѓање.

Некои познати метаболни нарушувања кај новороденчиња се:

• Фенилкетонурија (PKU) – неможност да се разгради аминокиселината фенилаланин.
• Галактосемија – проблем со варење на шеќерот галактоза.
• Конгенитален хипотироидизам – недоволно производство на тироидни хормони.
• Мапл-сируп урин синдром – нарушување поврзано со разградба на одредени аминокиселини.

Симптоми што можат да укажат на метаболно нарушување:

• Летаргија и слабо цицање
• Ненадејни грчеви
• Повраќање и дехидрација
• Необичен мирис на урина
• Жолтица, дури и по неколку недели

Дијагноза и третман

Сите новороденчиња во Македонија (и ширум светот) подлежат на неонатален скрининг за неколку сериозни метаболни заболувања. Овој тест вклучува земање неколку капки крв од петата на бебето, обично во првите 48 часа од животот.

За откривање на инфекции се користат и: крвни анализи, анализи на урина и понекогаш лумбална пункција, за да се постави дијагноза.

Третманот на овие состојби зависи од самата состојба, но може да вклучи:

• Антибиотици (за бактериски инфекции)
• Специјални формули или диети (за нарушувања на метаболизмот)
• Хормонска терапија
• Интравенска терапија

Раното препознавање и навремениот третман можат да направат огромна разлика во здравјето на бебето. Родителите не треба да паничат, туку да бидат информирани и внимателни, бидејќи секоја минута е важна кога станува збор за здравјето на новороденчето.