Перинаталната депресија е состојба која многу често се појавува кај жени во текот на бременоста или по породувањето, а сепак е недоволно разбрана.

За разлика од обичните емоции на тага, раздразливост, разочарување кои траат неколку дена, перинаталната депресија е сериозна емоционална и психолошка состојба која бара внимание и поддршка.

Кога се јавува перинаталната депресија?

Терминот перинатална опфаќа два главни периоди:

1. Антенатално (за време на бременоста). Депресивни симптоми можат да се појават уште за време на бременоста, особено кај жени со историја на анксиозност или депресија.
2. Постпородилно (по раѓањето). Симптомите се јавуваат обично во првите месеци по породувањето, но понекогаш можат да се појават и до една година по раѓањето.

Симптоми на перинатална депресија

Перинаталната депресија може да се манифестира на повеќе начини:

• Постојано чувство на тага, празнина или очај
• Загуба на интерес или задоволство од активности што претходно ги сакале
• Тешкотии со спиење или константно чувство на замор
• Промени во апетитот или тежината
• Ослабење на концентрацијата и одлучувањето
• Чувство на вина или несигурност како родител
• Тешкотии во поврзувањето со бебето
• Понекогаш, мисли за штета на себе или на бебето. Ова е алармантен знак за итна професионална помош

Важно е да се напомене дека не секоја жена ќе ги искуси сите овие симптоми, а нивниот интензитет може да варира.

Причини и фактори на ризик

Перинаталната депресија е резултат на комплексна комбинација на фактори:

• Хормонални промени кога по породувањето се јавува драстичен пад на естрогенот и прогестеронот.
• Психолошки фактори како стрес, анксиозност или претходни психички проблеми.
• Социјални фактори како недоволна поддршка од партнерот, семејството или заедницата.
• Физички фактори, проблеми при породувањето, хронична болка или умор.

Зошто е важно навремено препознавање?

Нереагирањето на симптомите може да доведе до продлабочување на депресивната состојба, влијаејќи не само на мајката, туку и на бебето. Истражувањата покажуваат дека мајките со нерешена перинатална депресија имаат потешкотии во воспоставување емоционална врска со бебето, а тоа може да влијае на развојот на детето и на неговата емоционална стабилност.

Како да се помогне?

1. Побарајте професионална помош од гинеколог, психијатар или психолог со искуство во перинатална депресија.
2. Поддршка од семејство и партнер. Разговорите, емпатијата и практичната помош се исклучително важни.
3. Самопомош и ритуали за себе: кратки прошетки, здрав сон, храна, вежби за релаксација.
4. Групи за поддршка. Разговарајте со други мајки кои минуваат низ слични искуства.
5. Медикаментозна терапија. Кај потешки форми, може да се препорачаат антидепресиви безбедни за доење, секогаш по консултација со лекар.

Перинаталната депресија не е слабост, ниту нешто што треба да се криe. Таа е сериозна и честа состојба која бара разбирање, внимание и професионална поддршка. Со правилно препознавање и третман, мајката може да го надмине овој тежок период, а бебето да расте во средина полна со љубов и емоционална стабилност.