Кога првпат ќе го галите главчето на вашето новороденче, ќе забележите нежни, пулсирачки внатрешни вдлабнатини, познати како фонтанели или „меки точки“.

Иако за многумина ова изгледа како нешто кревко и загрижувачко, тие се сосема нормален и неопходен дел од развојот на бебето.

Што се фонтанелите и зошто постојат?

Фонтанелите се меки простори помеѓу коските на черепот на бебето. Черепот не е целосно затворен при раѓањето и за тоа постои причина:

• Овозможуваат флексибилност при породување, така што главата на бебето може полесно да помине низ родилниот канал.
• Го овозможуваат растот на мозокот, кој драматично се зголемува во првите две години од животот.

Бебешкиот череп се состои од неколку коскени плочи, поврзани со овие меки простори. Најзабележителни се:

• Предната фонтанела (frontal fontanelle) – во облик на дијамант, лоцирана на врвот на главата
• Задната фонтанела (occipital fontanelle) – помала, на задниот дел од главата

Кога се затвораат фонтанелите?

• Задната фонтанела обично се затвора од 6 до 8 недели по раѓањето
• Предната фонтанела се затвора помеѓу 12 и 18 месеци, понекогаш и до 24 месеци

Сепак, времето може да варира од дете до дете. Редовните педијатриски прегледи се важни за следење на нормалниот тек на затворање.

Што да набљудувате?

Иако фонтанелите се нормални, постојат неколку сигнали кои може да укажуваат на проблем:

-        Вдлабната фонтанела

Може да биде знак на дехидрација, особено ако е придружена со суви усни, малку мокрење или летаргија.

-        Испакната фонтанела

Може да укажува на зголемен притисок во черепот, што бара итна медицинска евалуација особено ако оваа состојба е придружена со повраќање, раздразливост или отежнато будење.

-        Прерано затворање

Ако фонтанелата се затвори премногу рано, тоа може да биде знак за состојба наречена краниосиностоза, што може да влијае на обликот на главата и растот на мозокот. Сепак, ова е многу ретка состојба.

Како да се грижите за фонтанелите?

• Не се плашете да ја миете главата на вашето бебе, сепак фонтанелите се покриени со силна мембрана.
• Избегнувајте груб притисок, но нема потреба од прекумерна грижа при допирање.
• Редовно следете го обликот на главата бидејќи асиметричен раст може да укаже на потреба од дополнително следење или физиотерапија.

Меките точки на главата не се причина за страв, туку ако го разбереме нивното постоење, ќе знаеме и како да се однесуваме при развојот на тој дел. Со љубов, внимание и редовни прегледи, фонтанелите ќе се затворат токму кога треба и вие нема ни да забележите кога исчезнале.