Витамини, антиоксиданси и надеж: Овошјето и здравјето на дојките
Праските не се само освежувачки и слатки – тие се и природен извор на здравје. Богати со антиоксиданси, витамини A и C и растителни влакна, овие сочни плодови имаат потенцијал да придонесат за заштита на клетките од оштетување.

Еве краток преглед на тоа што науката досега вели:
1. Фитохемикалии во праските
Праските содржат:
- Полифеноли, особено хлорогена киселина и неохлорогена киселина, кои се познати по нивните антиканцерогени својства.
- Антоцијанини и каротеноиди – природни пигменти со антиоксидативно дејство.
Неколку лабораториски истражувања (особено студии на животни и клетки) укажуваат дека овие соединенија можат:
- Да го инхибираат растот на клетките на рак на дојка.
- Да помогнат во спречување на метастази.
2. Истражување на Тексашкиот универзитет (2014)
Студија објавена од Тексашкиот универзитет покажа дека екстракт од праски (со висок процент на полифеноли) може да помогне во:
- Забавување на растот на HER2-позитивен рак на дојка (еден од потешките типови).
- Инхибиција на метастази кај лабораториски глувци.
- Истражувачите процениле дека консумирање на 2 до 3 праски дневно може да има сличен ефект како оној што го покажале во експериментите.
3. Практични препораки
Иако праските не се лек за рак, тие можат да бидат дел од:
- Здрава исхрана за превенција на рак.
- Поддршка на општо здравје кај пациенти кои се борат со рак.
Важно за праските е:
- Да се јадат свежи, сезонски праски (по можност органски).
- Да се избегнува прекумерна консумација на овошни сокови со додаден шеќер.
4. Консултација со лекар.
Лицата со зголемен ризик или дијагноза на рак секогаш треба да се советуваат со онколог или нутриционист пред да внесат промени во исхраната. Стручна поддршка е клучна за безбедни и ефективни одлуки.
Јагоди и бобинки (боровинки, малини, капини)
- Содржат: Антоцијанини, елагична киселина, флавоноиди.
- Дејство: Покажуваат антипролиферативен ефект врз клетките на рак на дојка и можат да помогнат во спречување на метастази.
- Истражување: Боровинките особено се истражувани за нивната способност да ја подобрат ефикасноста на хормонските терапии.
Јаболка
- Содржат: Кверцетин, пектини (влакна).
- Дејство: Јаболката, особено со кората, покажуваат антиинфламаторно и антиканцерогено дејство.
- Препорака: Јадете неизлупени, но претходно добро измиени јаболка (по можност органски).
Грозје (особено црно и црвено)
- Содржат: Ресвератрол (моќен антиоксиданс).
- Дејство: Го инхибира растот на тумори и може да го намали воспалението што е поврзано со развој на рак.
Цитрусни овошја (портокали, лимони, мандарини, грејпфрут)
- Содржат: Витамин C, флавоноиди (нпр. нарингинин).
- Дејство: Поттикнуваат детоксикација на клетките, спречуваат оштетување на ДНК, го зајакнуваат имунитетот.
Грејпфрутот може да ја измени апсорпцијата на одредени лекови, вклучувајќи хормонска терапија. Затоа, задолжителна е консултација со лекар пред негова консумација!
Цреши
- Содржат: Антоцијанини, мелатонин.
- Дејство: Покажуваат антиканцерогено дејство и може да придонесат за подобар сон и хормонален баланс.
Киви
- Содржи: Витамин C, E, фолна киселина, антиоксиданси.
- Дејство: Може да помогне во заштита на клетките од мутации и оксидативен стрес.
Домати (иако технички спаѓаат во овошје)
- Содржат: Ликопен.
- Дејство: Ликопенот може да го намали растот на клетките на рак на дојка, особено ER+ типот.
- Вклучи разновидност од обоени овошја во исхраната.
- Јади свежо, цело овошје – не само сокови.
- Комбинирај овошје со зеленчук, интегрални житарки, јаткасти плодови за максимален ефект.