Таа често останува во сенка на феталниот развој, но плацентата е еден од највиталните органи за текот на бременоста.

Дознај што е точно плацентата, како се формира и зошто нејзината функција е клучна за здравјето на бебето и на мајката.

 

Што е плацентата?

Плацентата е привремен орган што се развива во матката само за време на бременоста. Таа делува како „жива врска“ помеѓу телото на мајката и бебето, обезбедувајќи им витална размена на кислород, хранливи материи и отпадни продукти.

Овој орган се формира од истите клетки како ембрионот и започнува да се развива веднаш по имплантацијата, неколку дена по зачнувањето.

 

Како функционира?

Плацентата е „централен хаб“ со повеќекратни улоги:

• Обезбедува кислород. Преку папочната врвца, плацентата доставува кислород до фетусот, кој сè уште не може да дише самостојно.
• Го храни фетусот со нутриенти. Храната што ја внесува мајката (белковини, глукоза, витамини, масти) се филтрира преку плацентата до бебето.
• Отстранува отпад. Јаглерод диоксидот и отпадните материи се вратени назад кон мајчиното тело за елиминација.
• Лачи хормони. Вклучувајќи hCG, прогестерон и естроген, хормони што ја одржуваат бременоста и го подготвуваат телото за породување и доење.
• Го штити бебето. Делува како бариера што блокира дел од бактериите и токсините, иако не сите.

 

Кога се развива и кога „завршува“?

Започнува да се развива по 6-та недела од бременоста. Станува целосно зрела и функционална околу 12-14 недела. Функционира до крајот на бременоста, а по раѓањето на бебето, се „раѓа“ и плацентата. Ова е т.н. трета фаза на породувањето.

 

Можни проблеми со плацентата

Некои состојби поврзани со плацентата бараат медицинско следење:

• Плацента превиа. Плацентата делумно или целосно го покрива грлото на матката.
• Abruptio placentae. Прерано одвојување на плацентата од ѕидот на матката.
• Плацентална инсуфициенција. Плацентата не доставува доволно кислород или хранливи материи до фетусот.

Симптоми како вагинално крварење, болка во стомакот или намалено движење на бебето треба веднаш да се пријават кај гинеколог.

 

Дали плацентата има улога и по породувањето?

Иако нејзината биолошка функција завршува по раѓањето, во некои култури плацентата се чува, закопува или дури консумира (плацентофагија), со верување дека тоа носи здравствени или духовни придобивки. Сепак, науката нема доволно докази за овие практики.

 

Плацентата е тивок, но моќен орган кој игра клучна улога во текот на бременоста. Таа е чувар, снабдувач и посредник меѓу мајката и нејзиното неродено дете.

Разбирањето на нејзината функција ни помага подобро да ја цениме сложеноста и убавината на создавањето нов живот.