На доенчето му е потребен мирен и нежен родителски пристап. За да се чувствува добро, родителите мораат да го прилагодат својот начин на живот на новиот член на семејството. Намалете го темпото! Така порано и подобро ќе ги забележите сигналите со кои бебето Ви ги искажува своите желби и потреби. Одговарајќи на нив ќе допринесете за развој на здрав однос и меѓусебна поврзаност. Тоа е всушност почеток на комуникацијата меѓу Вас и бебето.

Сеуште е рано да се зборува за разгалено дете, затоа што неговите желби  се еднакви на неговите потреби, па нема да го разгалите ако го смирувате неговиот плач.

На доенчето му е потребна барем една сакана личност, со која ќе може да развие посебен однос. Обично тоа е мајката. Односот полн со љубов, грижа и нега му овозможува да се чувствува сигурно и прифатено. Притоа, во првата година, таквиот однос е потребен за правилен социјален, емоционален и ментален развој. Запамтете дека позитивните искуства во овој период се незаменливо животно богатство за детето.

За доенчето најдобра храна е мајчиното млеко, кое во првите четири до шест месеци комплетно ги задоволува неговите потреби, освен за витамин Д кој треба да се додава, за да се спречи појава на рахитис. Во тек на секое поединечно хранење составот на млекото се менува, на почетокот е поводлесто за да може доенчето да ја угасне жедта, потоа е погусто и побогато со калории, кои ќе го заситат доенчето. Затоа е важно бебето да ја испразни дојката, затоа што со тоа се поттикнува создавање на млеко. Ако не успеавте да доите, или го изгубивте млекото, не грижете се! Вашето дете и покрај тоа ќе израсне во здрав и чудесен човек, како и многумина пред него!

Доенчето разликува ден и ноќ, повеќе спие ноќе (околу 10 часа), а му требаат уште три пати по два часа  одмор во текот на денот. Повеќето доенчиња (пред се доени) се будат ноќе еднаш до два пати, заради хранење. Некои веќе спијат по шест часа во континуитет. Овој месец ќе забележите дека доенчето има воспоставено ритам на спиење и будност. Дневните одмори се отприлика во исто време. Навечер има свој час за спиење и наутро час за будење. Ако е изразито активно во време кога би требало да спие, размислете дали е можеби преуморено, затоа што неговата вообичаена динамика може да биде последица на замор. Многу уморните бебиња потешко заспиваат и понемирно спијат.

Насмевката на Вашето дете не е веќе “беззабна”! Ако устата ја краси некое ново запче, веднаш почнете да го чистите. Чистењето на забите нека биде низ игра! Така доенчето ќе научи дека тоа е важна секојдневна активност. При изборот на четкичка за заби прочитајте ги упатствата на произведувачот, а кај првите заби може да си помогнете користејќи газичка намотана на Вашиот прст.

Довербата во родителите е најважниот темел на емоционален и социјален развој на секое дете. Без доверба, детето не може да се чувствува сигурно и сакано. За развој на квалитетен однос и доверба треба да се трудите уште од раѓањето на бебето. Тоа можете да го постигнете со задоволување на неговите основни потреби. Ако родителите се огласуваат на детскиот плач, го хранат и негуваат, доенчето се чувствува сигурно и сакано. На тој начин почнува да им верува на родителите. Доенчето не се раѓа со чувство за љубов, затоа што при раѓањето не е свесно дека е одвоено од мајката. Со тек на време ќе се научи да ги сака родителите со одлучна и неограничена љубов, која не може да се спореди со ниедна друга љубов.

Во осмиот месец од животот, на детето му требаат и други продукти освен млекото. Секако, при воведување на други продукти, продолжуваме со доење, или хранење со шишенце. Препорачливо е новите состојки да се воведуваат во мали количини. Во исхраната воведуваме само една нова состојка дневно, или ја додаваме кон веќе испробаната состојка, на секои 3-4 дена, за да знаеме од што е можната алергиска реакција. Во првата година треба да се ограничи употребата на сол и шеќер.

Алергијата на храна може да се манифестира како реакција на органите за варење (повраќање, пролив, омалаксаност), промени на кожата (осип), а многу ретко потешкотии во дишењето (течење на носот и тешко дишење).

Околу осмиот месец доенчето почнува поинтензивно да ги искажува своите чувства и многу ужива во гушкање и галење. Со комбинација од гласови, движења и фацијални мимики изразува незадоволство, лутина, радост, интерес, страв, изненадување...

Заедничкото време наменете го за разговор. Слушајте го своето детенце и одговарајте му со зборови секогаш кога ќе се огласи или насмее. Ќе го развеселите ако се обидете да го имитирате.

Вашето доенче почнува весело да се движи низ просторот и време е за играчки кои може да ги турка пред себе, или да ги влече зад себе (топки, валјаци, играчки со колца...). Сепак најинтересни му се предметите кои ги наоѓа додека лази и истражува. Внимавајте да ги отстраните сите опасни предмети, затворете ги вратите и заштитете ги скалилата. Посебно внимавајте на отворањето фиоки, за детето да не ги потфати прстите.

Со заедничко читање обидете се да му ги приближите книгите. За овој период примерени се сликовници со дебели картонски корици и листови, а посебно ќе му го привлечат вниманието сликовниците кои имаат сокриени слики, затоа што отворањето ќе ја разбуди неговата љубопитност. Изберете сликовници кои имаат јасни, шарени слики на кои ќе бидат работи кои детето ги виделo и кои му се интересни. Зборувајте му за луѓето од книгите, ќе ве слуша со голем интерес.

Детето почнува да се осамостојува. Свесно е за своите способности и затоа почнува да ја одбива Вашата помош, затоа што сака се да направи само. Сеуште не успева да направи се што сака, што често ќе го манифестира со немир и лутина. Во оваа возраст се појавува и тврдоглавоста.

Детето кое се чувствува сигурно покрај родителите, во секоја нова ситуација ќе бара помош од нив. Ако родителите реагираат со страв и загриженост и детето ќе биде уплашено и ќе заплаче. Детето кое има доверба во родителите и со нив има топол и добар однос, ќе развие здрава самодоверба и ќе знае да се цени. Тоа ќе му помогне да се соочи со предизвиците во животот и ќе му овозможи добро да се разбира со луѓето околу себе.

Во овој период треба да почнете да го воспитувате и да го учите на ред детето. Иако детето го разбира значењето на зборчето НЕ не очекувајте дека секогаш ќе ве послуша. Многу е важно кога детето ќе го опомените дека нешто не знае и ќе го употребите зборчето НЕ, да останете сериозни и после тоа да не попуштате. Ако се смеете додека изговарате забрани и ограничувања, тие зборови ќе изгубат смисла.

До 18 месеци детето употребува од пет до дваесет зборови, а разбира многу повеќе. Комуникацијата сеуште е невербална. Кај здраво дете говорот се развива спонтано, истовремено со емоционалниот и моторичкиот развој, ако живее во околина во која добива доволно поттик и разбирање. Научниците и педијатрите немаат усогласено мислење за тоа кога можете да ги очекувате првите зборови на детето и кога е време за загриженост ако детето не зборува. Првиот збор на детето очекувајте го од 7. до 15. месеци, а во некои ретки случаи и подоцна. Очекувајте 50 зборови меѓу 18. и 30. месеци и комбинации на зборови меѓу 16. и 30. месеци. Првите смислени зборови се јавуваат по првата година, до 18. месец. Првата поврзаност меѓу зборовите се јавува околу 14. месец.

Вашето дете пие од шишенце? Ако одговорот е да, тогаш наполнете го со вода, а не со сок или млеко. Обидете се што поскоро да го одвикнете од тоа. Пред се, штетно е доколку детето заспие со шишенцето во уста. Освен тоа што може да се засркне, слатката течност полека тече низ цуцлата, завршува во детската уста, се разградува во киселина и предизвикува кариес во раното детство. Ако на детето не му ги миете забите, сега е крајно време да почнете. Низ игра нека научи дека редовната хигиена на устата е многу важна.

Преовладува мислење дека двегодишните деца се многу напорни. Ако им помогнете да го откријат светот околу нив, сите ќе бидат задоволни. Во овој период детето доживува забрзан интелектуален, социјален и емоционален развој. Не само што го запознава светот, туку и се околу него добива смисла.

Во третата година од животот детето ќе ја зголеми телесната тежина за околу 2 килограми, а ќе порасне од 6 до 8 cm.

Децата многу сакаат да цртаат. Ја користат секоја прилика, или подобро, секоја површина за тоа. Како да ги спречите децата да цртаат по ѕидовите? Прво треба да разберете зошто детето сака да црта по ѕидовите. Од една страна затоа што обожава цртање и сака да обои се што ќе му дојде под рака. Од друга страна развојот на телото му овозможува подобар надзор над раката, кога ја има пред себе, отколку кога ја гледа надолу. Ако раката е пред него, координацијата помеѓу раката и очите е многу подобра. Тоа за него значи дека неговите уметнички креации ќе бидат попрецизни и поубави ако се нацртани на ѕид, отколку на хартија која е на маса.

Во овој период Вашето дете ќе го интересира од каде дошло, како се нашло во мајчиниот стомак и како излегло од него. Детската љубопитност е се поголема, стално поставува прашања од каде доаѓаат децата. На малото дете му треба прецизно и правилно објаснување, кое треба да му го дадете со мирен тон. Можете да користите книги, но важно е детето да ги гледа во Ваше присуство. Немојте да го оставите само бидејќи нема да ја разбере содржината и ќе биде уште повеќе збунето.

Со детето треба да се разговара така што тоа ќе се почувствува сакано, бидејќи впива се што ќе види, чуе, или почувствува. Нашите постапки, или начинот на кој нешто изговараме оставаат на детето долгорочна трага и голем печат. Детето е како сунѓер, се впива. Понекогаш е битно на кој начин му кажуваме, отколку што му кажуваме. Не го споредувајте со врсниците, бидејќи ќе има чувство дека не го сакате. Ако често правите споредби, може да се случи детето да израсне во личност на која секогаш ќе и биде потребна потврда од другите. Покажете му дека го сакате, иако не направило ништо посебно и со тоа порачајте му дека љубовта не треба да се докажува.

Многу деца во шестата година сеуште имаат проблеми со повременото, или редовно мокрење во кревет. Меѓу нив има повеќе момчиња отколку девојчиња. Проблем во мокрењето е што негативно влијае на детската самодоверба. Детето се срами и заради тоа не сака да преспие кај другарчето, да оди на патување со други деца, бидејќи ако тоа му се случи во присуство на другарите, ќе влијае многу негативно на неговиот развој и на него.

Ако детето сеуште не Ви помага во домашните обврски, сега е крајно време да го навикнете на нив. Обидете се правилата да ги направите што поинтересни, слушајте музика додека работите, или заиграјте заедно со детето. Детето може да Ви помогне така што ќе ги сортира алиштата, ќе ја постави и раскрене масата, ќе се јави на телефон, ќе ги стави чиниите во машина и ќе ги извади, ќе ги навади цвеќињата, ќе ги фрли отпадоците и ќе ја донесе поштата... Не заборавајте да му заблагодарите за помошта! Кажете му колку многу Ви значи неговата помош и поттикнете го да Ви помогне во иднина.

Иако децата се веќе големи, сеуште им треба доста спиење за правилен развој. Колку ќе биде тоа зависи од детето, но задолжително секоја вечер треба да одат во кревет во исто време. Од прилика им треба од 9-10 часа ноќно спиење. Децата кои недоволно спијат заостануваат во растот, нервозни се, лошо расположени и не дружељубиви. Тие не се успешни толку во училиште, затоа што нивниот мозок не е доволно одморен па заради тоа можноста за помнење е намалена. Ако имате проблеми со спиењето на детето размислете дали Вашето дете доволно престојува на свеж воздух. Попладневната активност или долгата прошетка, понекогаш прават чуда.